Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων
Είναι γνωστό ότι οι κύριοι στόχοι που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της εθνικής πολιτικής για τα απόβλητα και έχουν ενσωματωθεί το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020-2030 είναι α) Χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων για το 50% τουλάχιστον του συνόλου των παραγόμενων αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) για το 2020 με 5% αύξηση ανά 5ετία και β) Υποχρεωτική χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων μέχρι 31-12-2022. γ) ταφή υπολειμμάτων κάτω του 10% της συνολικής παραγόμενης ποσότητας ΑΣΑ έως το 2030.
Το Ενιαίο Θεσμικό Πλαίσιο
Με το Νόμο 4819/2021 θεσπίστηκε το ενιαίο πλαίσιο που αποσκοπεί στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων, τη μείωση των αρνητικών συνεπειών της παραγωγής αποβλήτων, την αύξηση της ανακύκλωσης, με στόχο τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία.
Ειδικότερα προβλέπεται για τους Δήμους:
- Η δημιουργία Κέντρων Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ), χώρος που οι δημότες μπορούν να αποθέτουν μεταχειρισμένα αντικείμενα.
- Η προώθηση χωριστής συλλογής τουλάχιστον για χαρτί, μέταλλο, πλαστικό, και γυαλί.
- Η οργάνωση και λειτουργία χωριστής συλλογής και μεταφορά των βιολογικών αποβλήτων, έως την 31-12-2022
- Η χωριστή συλλογή και ανακύκλωση στις δημόσιες και ιδιωτικές σχολικές μονάδες με διάθεση ανάλογων κάδων από την 1-9-2022.
- Η Οργάνωση Πράσινων Σημείων (ΠΣ), Κέντρων Ανακύκλωσης, Εκπαίδευσης Διαλογής στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ), Γωνιών Ανακύκλωσης (ΓΑ), Κινητών Πράσινων Σημείων (ΚΙΠΣ).
- Την επιβάρυνση με το κόστος της διαχείρισης του υπολείμματος (μη ανακυκλώσιμα) από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) από την 1-1-2022.
- Η υποχρέωση εφαρμογής από 1-1-2023 του συστήματος «Πληρώνω Όσο Πετάω» (ΠΟΠ) για τα αστικά απόβλητα που παράγονται από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν εντός των ορίων της αρμοδιότητάς τους.
- Η επιβάρυνση με τέλος ταφής για τις ποσότητες των ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων καθώς και τις ποσότητες υπολειμμάτων που προκύπτουν από την ανακύκλωση και διατίθενται σε ΧΥΤΑ.
- Η Καθιέρωση χωριστής συλλογής επικίνδυνων αποβλήτων από νοικοκυριά από την 1-1-2024.
Η Κατάσταση στο Δήμο Διονύσου
Η κατάσταση στο Δήμο Διονύσου χαρακτηρίζεται δυστυχώς από την χαμηλή επίδοση σε όλους τους στόχους της εθνικής πολιτικής και την καθυστέρηση εφαρμογής του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ). Αποτέλεσμα τούτου είναι να μην έχουν υλοποιηθεί εμπρόθεσμα πολλές από τις παραπάνω υποχρεώσεις και ειδικότερα η χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών και η καθιέρωση συστήματος χωριστής συλλογής των βιολογικών αποβλήτων.
Σύμφωνα με το ΤΣΔΑ του Δήμου Διονύσου, τα σύμμεικτα απορρίμματα που συλλέγονται και οδηγούνται στο ΧΥΤΑ Φυλής αποτελούν το 72% των 26.500 περίπου τόνων παραγόμενων στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ).
Τα ανακυκλώσιμα απόβλητα των μπλε κάδων που οδηγούνται στο ΚΔΑΥ Κορωπίου αποτελούν περίπου το 10% από αυτά καθαρά ανακυκλώσιμα είναι το 50%, ενώ το υπόλοιπο μέρος εκτρέπεται στον ΧΥΤΑ ως υπόλειμμα. Σημειώνεται ότι, από την 1-1-2022 τα ΚΔΑΥ δύνανται να αρνούνται την αποδοχή των εισερχόμενων αποβλήτων, εφόσον τα απόβλητα είναι σύμμεικτα σε ποσοστό άνω του σαράντα τοις εκατό (40%) κατά βάρος της συνολικής ποσότητας των εισερχόμενων αποβλήτων από κάθε απορριμματοφόρο.
Τα πράσινα απόβλητα (κηπαία κλπ) που οδηγούνται στην ΕΜΑΚ Ν. Λιοσίων είναι 10% και Το υπόλοιπο 8% των ΑΣΑ αφορούν σε προγράμματα χωριστής συλλογής διαφόρων ρευμάτων αποβλήτων (γυαλιά 0,14%, μπαταρίες, λαμπτήρες, ρούχα, ηλεκτρικές συσκευές, απόβλητα εκσκαφών – κατασκευών και κατεδαφίσεων)..
Συνεπώς αν δεν βελτιωθούν και επιταχυνθούν οι διαδικασίες διαχείρισης των στερεών αποβλήτων ελλοχεύει ο κίνδυνος επιβολής κυρώσεων στο Δήμο και η αύξηση του κόστους συλλογής – διακίνησης. Επίσης, είναι δεδομένη η αύξηση του κόστους ταφής στο ΧΥΤΑ που με τα σημερινά δεδομένα ξεπερνάει τις 700.000€.
Οι Προτάσεις μας
Προκειμένου να βελτιωθεί, κατά το δυνατό, η επικρατούσα απαράδεκτη κατάσταση στο Δήμο μας θα πρέπει να ληφθούν ΑΜΕΣΑ μέτρα επανασχεδιασμού των διαδικασιών με στόχο την μείωση λειτουργικού κόστους και την ενίσχυση της ανακύκλωσης, ως εξής:
- Να αναθεωρηθεί και να προσαρμοστεί στη ισχύουσα νομοθεσία ο Κανονισμός Προστασίας Περιβάλλοντος και Καθαριότητας, του 2013 (άρθρο 65, Ν. 4819/2021).
- Να ενισχυθεί το υφιστάμενο δίκτυο χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών ανά ρεύμα σε όλες τις Δημοτικές Ενότητες και ιδιαίτερα στις σχολικές μονάδες, καθώς και η ανάπτυξη περισσότερων Πράσινων Σημείων.
- Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες οργάνωσης Συστήματος Διαχείρισης Βιοαποβλήτων (καφέ κάδοι).
- Να θεσπισθεί πρόγραμμα οικιακής κομποστοποίησης, συμπληρωματικά με το δίκτυο καφέ κάδων για τα βιοαπόβλητα.
- Να μειωθεί η εκτροπή πράσινων αποβλήτων (κηπαίων κλπ) μειώνοντας παράλληλα το ποσοστό παραγωγής βιοαποβλήτων, με την οργάνωση τοπικής εγκατάστασης παραγωγής κομπόστ ή πέλλετ.
- Να ενισχυθεί με προσωπικό και μέσα η Δ/νση Περιβ.- Καθαριότητας & Πρασίνου.
- Να εφαρμοσθούν οι μέθοδοι εναλλακτικής διαχείρισης μέσω της παροχής κινήτρων, με χρήση των Κέντρων Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης, όπου πραγματοποιούνται αυτόματα οι εργασίες συλλογής, επεξεργασίας και
αποθήκευσης των συσκευασιών. - Τέλος προτείνουμε τη συνεχή και συστηματική καμπάνια καθώς καιδράσεις ευαισθητοποίησης πολιτών και επιχειρήσεων και της σχολικής κοινότητας, που θα αφορούν στην ενημέρωση και παρακίνηση τους για την ενεργή συμμετοχή στο πλαίσιο του ως άνω εγχειρήματος.
